Kripto Varlıklar Kanunu'nda Avrupa Piyasalarını Ne Bekliyor?

Avrupa Birliği, Kripto Varlık Piyasaları (MiCA) kanunuyla birlikte, dijital varlık sektörünün nasıl düzenleneceği konusunda dünyada mutabakat sağlayan ilk büyük yargı bölgesi olacak.

Yakın zamanda kabul edilen metne göre, ticaretten muhafazaya ve para borsalarına kadar her şeyi kapsayan kripto hizmetlerini sağlayanların lisans almaları gerekecek ve faaliyetleri AB ülkelerinden bir mali düzenleyici (örneğin Almanya'nın BaFin'i) tarafından izlenecek. Euro gibi varlıklara karşı sabit değerlerini koruduklarını iddia eden kripto varlık stabil coin'lerin ihraççıları, sözlerini tutmalarını teminen bir dizi başka kurala tabi olacaklar. Düzenleyiciler, Terra benzeri bir fiyaskoyu engellemek için ihraççların rezerv tutmalarını istiyorlar.

Genel olarak kurallar, daha yaygın kullanılan stabil coin'ler ve yabancı para birimlerine bağlı coin'ler için daha çetin hale geliyor; AB hükümetleri kendi para birimlerinin etkisini kaybetmesinden endişe ediyor. İhraççıların tanıtım belgelerinin de, ilk dijital para arzlarının pek moda olduğu, ancak genellikle dolandırıcılıkla sonuçlandığı zamanlardan miras kaldığı üzere adil, açık ve dürüst olması gerekiyor. 

Söylemesi kolay, peki uygulaması? Lisans başvurusunda bulunmak için bir şirket veya resmi ortaklık gibi, AB merkezli bir tüzel kişilik olmanız gerekiyor, bu da birçok merkeziyetsiz yönetim modelini zaten ortadan kaldırıyor. (Örneğin, uzun süre merkezinin nerede olduğunu, hatta bir merkezi olup olmadığını açıklamayı reddeden Binance'e bakalım). Kripto şirketleri tüm bu badireleri atlatabilirlerse, yaklaşık 450 milyon kişinin bulunduğu tüm birliğe hizmet sağlayabilirler. Belki de daha önemlisi, kurallar mükemmel değilse bile açık olmalı, ABD ve başka yerlerde görülen, değişken veya öngörülemeyen yaptırım riski azaltılmalı. Dolara endeksli stabil coin'lerin kullanımıyla ilgili bir üst sınır konulmasının ticareti engelleyebileceği yönündeki endişelere rağmen, sektör yeni yasayı genel olarak memnuniyetle karşıladı.

Ondăej Kovaăík gibi AB milletvekilleri "alıcı pişmanlığı" yaşıyor olabilir, ancak yasayla ilgili siyasi pazarlık artık sona erdi. Birkaç onay sürecinin ardından söz konusu düzenleme gelecek yılın başlarında kanunlar arasındaki yerini alabilir. Kurallar 12 ila 18 ay sonra geçerli olacak ve ilk olarak stabil coin'lere yönelik önlemler uygulanacak.

O zamana kadar, bankacılık ve menkul kıymet piyasalarından sorumlu AB kuruluşlarının, formların tasarlanmasından yöneticilerin niteliklerine, kripto firmalarının enerji ayak izlerinin nasıl ölçüleceğinden müşteri şikayetlerinin nasıl yönetilmesi gerektiğine kadar her şeyi düzenlemesi gerekecek.

Şeytanın ayrıntılarda gizli olduğunu bilen sektör ise meraklı bir şekilde gelişmeleri izliyor. Circle'dan Patrick Hansen, 25 Ekim'de Brüksel'de düzenlenen bir konferansta yaptığı konuşmada, "MiCA'nın pratik başarısının aslan payının, dürüst olmak gerekirse, bu teknik standartlara dayandığını düşünüyorum" dedi.

EBA (Avrupa Bankacılık Otoritesi) ve ESMA (Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi) gibi AB kurumlarının da dahil olduğu bir dizi istişarenin 2023 sonbaharında yapılması bekleniyor. Ayrıca, halihazırda bir tür kripto lisansı veren Fransa gibi ülkeler de dahil olmak üzere, ulusal kurumların, prosedürlerinin tam olarak nasıl işleyeceğini belirlemesi gerekecek.

MiCA önem arz ediyor, çünkü AB'nin veri korumaya dair iddialı kurallarının çevrimiçi gizliliği korumaya çalışan diğer ülkeleri etkilemesine benzer şekilde dünya için bir model haline gelebilir.

Binance'ın AB İşleri Direktörü Hugo Coelho da aynı konferansta, "MiCA'nın dünya genelindeki düzenleyici girişimleri etkileyeceğine dair makul bir beklenti olduğunu düşünüyorum... Bu düzenleme bizimki gibi birçok küresel şirkete muhtemelen verimlilik getirecek" dedi. 

Bazen ülkeler birbirlerinin ödevlerini kopyalar ve bu her zaman kötü bir şey de değildir. AB tarafından "sollanma" riski, geçen hafta kendi stabil coin planlarını alelacele uygulamaya koyan AB'nin eski üyesi ve şimdiki rakibi Birleşik Krallık'taki milletvekilleri tarafından da kuşkusuz fark edildi.

Konu bağlamındaki yoğun isteğine rağmen MiCA birçok şeyi dışarıda bırakıyor ve merkeziyetsiz finansmanı, NFT'leri ve kripto borç vermeyi tam olarak kapsama almıyor. 2025'te bu konularla ilgili bir rapor ya da belki başka bir tasarı daha bekliyoruz.