Kripto İşlerinde Patlama

Kripto para fiyatları çöküyor. Piyasalar kan kaybediyor. Firmalar çalışanlarını işten çıkarıyor. Kripto para borsası Coinbase, müstakbel çalışanlarını sırtından vurarak evvelce anlaşılmış işe alımları bile iptal etti. Ancak, kripto para piyasası hâlâ güçlü mü?

Sayılır...

Sadece üç hafta önce, Bitcoin'in fiyatı henüz 30 bin doların altına düşmemişken, BlockchainHeadhunter'ın kurucusu Michael Shlayen, "Genel bir yavaşlama var" demiş ve "Bazı şirketlerin işe alımları dondurduğunu" görmüştü. Ardından Bitcoin 20 bin doların altına çakıldı. 23 Haziran'da Shlayen, "İşe alımların daha da yavaşladığını ve iş piyasasının durulmaya devam ettiğini" söyleyerek yeni bir değerlendirme yaptı.

Ama bu durum işlerin tamamen vahim olduğu anlamına gelmiyor. Fiyatlardaki çöküşten sonra bile Shlayen, "İstekli bir şekilde işe alımları sürdüren ve hâlâ güçlü mali yapıları ve gidecek uzun yolları bulunan bazı şirketler var" diyordu.

Kripto piyasasındaki diğer işe alım sorumluları ve yetenek avcıları da aynı şekilde düşünüyor veya daha da iyimserler. Üç hafta önce Cryptocurrency Jobs'un kurucusu Daniel Adler, piyasada bir nebze yavaşlama gördüğünü kabul etti. Ancak Bitcoin 18 bin doların altına indikten sonra bile çok fazla şeyin değişmediğini söyleyerek görüşünü yineledi ve "Bilakis, piyasanın istikrara kavuştuğu görülüyor" diye ekledi.

21 Haziran'da ise “Ekiplerin piyasa koşullarına ve makro ortama uyum sağlamak için zamanları var, bu nedenle daha bilinçli kararlar alabilirler” dedi. Adler, kripto para iş fırsatlarının ay sonunda ay başından daha yoğun olacağı öngörüsünde bulunuyor. (Polymarket kullanıcıları, bu makaleyi okuyor musunuz?)

Diğer bir kripto işe alım uzmanı Emily Landon, "Ayı Piyasası'nda ne olup bittiğini görene kadar projelerimizin çoğu işlemlerini askıya aldı" diyor. Landon yeni müşteriler ve yeni iş fırsatlarını kastederek, fiyatlardaki ani düşüşten sonra bile “harika yeni işler alıyoruz” diyor.

Adler, gördüğü bu yavaşlamanın blokzincir piyasası dışındaki makro etmenlerin bir sonucu da olabileceğini belirtiyor. 

Ukrayna'daki savaş, yükselen enflasyon ve küresel durgunluk endişeleri gibi faktörlere dikkat çekip "Kripto, dünyada olup biten şeylere karşı bağışık değil" diyor ve ekliyor, “Bu da kripto piyasasını etkiliyor.” Bazı şirketlerin işe alımları dondurduğunu söylüyor. Birçoğu “Hâlâ geliştirmeye devam ediyor ve bunlar her zamanki olağan şeyler." 

Peki neler "olağan şeyler" sayılır? Kripto iş piyasasının son 18 ayına daha geniş bir açıdan bakmak, yaşanan son durgunluğu bir çerçeveye oturtmamıza yardımcı olur.

Çılgınlığın Daveti

Son 18 ayda, önceki dört yılın toplamından daha fazla yeni çalışan istihdam ettiğini söyleyen Shlayen, "Son bir buçuk yıl tamamen çılgıncaydı" diyor. Bu sürenin önemli bir kısmında, “Kripto piyasasına geçen profesyonellerin rotasyonuna” tanık olmuş.

"Eski dünyadan" kripto piyasasına yapılan yüksek profilli geçişlerden sadece birkaçı: Facebook'un ana şirketi Meta Platforms'un eski Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdürü (CMO) Sherice Torres artık ödeme şirketi Circle'ın CMO'su. Brian Roberts, Finansal İşler Müdürü (CFO) olduğu Lyft'ten, NFT pazar yeri OpenSea'de aynı pozisyona geçiş yaptı. Kripto paralara büyük yatırım yapan risk sermayesi fonu Andreessen Horowitz, Bill Hinman (ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nda Eski Direktör), Brent McIntosh (Hazine Bakanlığı Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Eski Müsteşarı) ve Tomicah Tillemann'ın (eskiden Başkan Biden'a danışmanlık yapan bir politika yapıcı) da yer aldığı göz alıcı bir yıldızlar karmasını, kripto uzmanı olmasalar da, bünyesinde bir araya topladı.

Bu geçişlerin tam boyutunu ölçmek zor olsa da LinkedIn tarafından yapılan bir araştırma, "kripto paralarla ilgili iş ilanlarının geçen yıl fırladığını" ve "2020'den 2021'e kadar söz konusu ilanların ABD'de %395 yükselerek, bu alanda %98'lik artış kaydeden kendisinden daha büyük konumdaki teknoloji sektörünü geride bıraktığını" ortaya koydu. 

Avukatlar kripto avukatı oldu. Pazarlamacılar kripto pazarlamacısı oldu. Ve, evet, yazarlar da kripto yazarı oldu.

"Kripto piyasası yalnızca mühendislik alanında değil, tüm alanlarda işe alım yapıyor" diyen Adler, bunun "Şimdiye kadar gördüğü en güçlü pazar" olduğunu da sözlerine ekliyor. Birçok kripto şirketinin iyi finanse edilmiş olmasından ve büyümek istemesinden dolayı, "Pazarlama, operasyonlar, hukuk, finans, maliye, içerik veya adına ne derseniz" birçok alanda iş pozisyonları açtıklarını söylüyor.

Peki çok sayıda çalışan neden kripto piyasasına atlıyor? Birinci sebep belli. Bir başka kripto yetenek avcısı şirketi Mayflower Strategic'in Müdürü Jenna Pilgrim, başlangıç maaşlarının Silikon Vadisi'ndeki işlerle "oldukça rekabet edebilir", finansal hizmetlerdeki işlerden ise "çok daha yüksek" olduğunu, yöneticilerin 250 bin ila 400 bin dolar arasında maaş aldığını ifade ediyor. 

Ve bu sadece taban maaş. Shlayen, kripto piyasasındaki işlerin genellikle bir miktar token'la birlikte geldiğini ve bunların kazançlı olabileceğini söylüyor. “Proje başarılı olursa, [toplam ödül] asıl maaştan çok daha yüksek olabiliyor. Acayip çılgın iş anlaşmaları gördüm." Örneğin, Shlayen müşterileri için ayırdığı işlerden – yönetici düzeyinde bile değil – bazılarına 10 bin dolarlık tokenlerin de verildiğini, daha sonra bu tokenlerin “100X” yaptığını belirtiyor. İşte bu şekilde 20'li yaşlardaki bir mühendis milyoner oldu. En azından birkaç hafta öncesine kadar öyleydi. 

Ama para, cezbedici şeylerin sadece bir kısmı.

Adler, "Sahaya baktığınızda, kripto daha iyimser ve görev odaklı" diyor. Adler kripto piyasasında iş arayanların toplumu, fikirleri, GM'leri ve WAGMI'leri gerçekten önemsediğini görmüş. 

Landon, 22 Haziran kadar yakın bir tarihte bazı şirketlerin “hâlâ büyüdüğünü ve geliştiğini” söylese de, mezkur olumlu gelişmelerin mevcut fiyat erimesinden sağ çıkıp çıkamayacağı elbette cevapsız bir soru olarak kalmaya devam ediyor. Diğerleri ise kamuya açık mali defterlerde bulunan herkes tarafından denetlenebilir veri zenginliği sunan Web3'ün şeffaflığına çekiliyor. 

Buna karşın geleneksel Web2 şirketlerinde çalışırken bir sitenin performansının gerçek ölçevleri konusunda karanlıkta bırakılmak sinir bozucu olabilir. Gerçekten hedeflerimize ulaşabiliyor muyuz? Üst düzey yöneticiler bize doğruyu söylüyor mu? Adler, “Ama Web3 alanında, protokolü kaç kullanıcının kullandığını görmek için bir gösterge paneline bakmanız yeterli" diyor.

Geleneksel mesleklerden çok daha ilginç olması nedeniyle, kripto mesleklerinin – getirisi aynı olsa bile – birçok insanı cezbettiği gerçeği de var.

Adler, "Entelektüel merakı göz ardı edemezsiniz" diyor. Adler, iş arayanların birçoğunun, sektörün geniş kapsamlı ekonomi, psikoloji, hukuk, jeopolitik ve felsefe kültürüne ve "gerçekten çalışan sistemleri nasıl tesis edersiniz?" sorusunun cazibesine kapıldığını söylüyor. Başka bir deyişle insanlar kendilerini, kripto hakkında okumalarını (veya yazmalarını) sağlayan aynı meselelerin cazibesine kaptırıyorlar. 

Her yaştan ve her kesimden insan kripto piyasasında iş arıyor

Bu işe alım çılgınlığının büyük oranda muhatabı, bu sorular karşısında dikkati çekilen yalnızca 20'li yaşlardaki kripto kankalar değil. 

Landon, "Bu her yaştan bir topluluk" diyor. Piyasa zirvedeyken, bu kadın her hafta 1.000 yeni LinkedIn takipçisi kazanıyor ve günde 50 yeni bağlantı isteği alıyordu. 72 yaşındaki bir kadın, Landon'a bir kripto para yöneticiliği pozisyonu için ulaşarak, "Oğlum geleceğin kripto paralarda olduğunu söylüyor ve ona inanıyorum" demişti. 

Diğer bir yanda ise Landon, hâlâ 16'larındaki liseli çocuklarla birlikte çalışıyor ve onların "üniversiteye gitmek yerine iş tekliflerini kabul ettiklerini" söylüyor.

Ve çoğu durumda kripto para deneyimi şart değil. Shlayen, “Diğer sektörlerden giderek artan sayıda profesyonel Web3 dünyasına girmek istiyor” diyor. 

Adler'in gelen kutusu, geleneksel işlerde çalışmakla birlikte şimdi kripto piyasasında tam zamanlı bir işe girmek isteyen "kripto para meraklısı" adaylardan gelen e-postalarla dolu. Bu insanların, büyük bir bankanın personel şefinden pratisyen doktorlara ve mavi yakalı inşaat işçilerine kadar çok farklı kesimleri içerdiğini ifade ederek “Üzerine basa basa söylüyorum, herkes orada" diyor.

Peki ya fiyatlardaki son çöküş ve kripto kışının yaklaşan korkularına gelince? Adler, 2017'den bu yana kripto para şirketleriyle kripto piyasasında çalışmak isteyenler arasında aracılık yapıyor. Adler, şu an bile durumun – fiyatlardaki düşüşle birlikte yaşanan Celsius Ağı'ndaki erimeden sonra – 2018 ve 2019'da yaşanan kripto kışlarına benzemediğini söylüyor.

Adler, nitel bir bakış açısıyla “Ekipler kuruluyor, yetenekli insanlar hala kripto sektörüne geçiş yapmak istiyor ve bol miktarda finansman var” diyor.

Belki de sektör olgunlaştı. Belki de daha fazla fon var. Belki de şirketlerin ve projelerin mali birimleri varlıklarını akıllıca çeşitlendirip itibari paraya çevirerek krizin etkilerini azalttı ve kendilerine daha fazla kaçış alanı yarattı. 

Belki... Ya da hepimiz pek yakında McDonald's'ta hamburger pişiriyor olacağız.