Rusya’nın Ukrayna’yı İşgali Kripto Borsaları İçin Turnusol Testi

Birçok şirket Ukrayna işgalini protesto etmek için Rusya pazarından çekildiğini açıkladı. Şu ana kadar önde gelen kripto borsaları bu taleplere kulak asmayarak, çekilmeme konusunda direnç gösteriyorlar.

Bu bir prensip kararı ve aslında kripto para topluluğunun etik yaklaşımıyla da tutarlı bir tavır. Günü sonunda kripto para piyasaları devletlerin baskısı altındaki gruplar için bir alternatif ortam oluşturuyor. Rusya, Venezuela ve ekonomik sıkıntı yaşayan birçok diğer bölgede normal vatandaşların ekonomik totaliterliğe direnmelerinde kripto önemli bir araç.

ABD Hazine Bakanlığı ve diğer finansal düzenleyiciler, şu ana dek borsalardan çekilmeleri yönünde zorlayıcı bir talepte bulunmadığı için bu prensibin dayandığı bir temel de oluşuyor. Elbette ki ABD devleti tam anlamıyla bir finansal yasak getirirse bugünkü tavrı savunmak pek mümkün olamayacak. Tüm ABD merkezli borsalar buna uymak zorunda kalacak ve görmezden gelmenin bahanesi olamayacak.

Üçüncü yol

Kripto borsalar için bu iki pozisyon arasında konumlanabilecekleri bir üçüncü yol daha var. Bu yöntem hem ana etik prensipleri korumayı hem de kripto piyasalara dair ana riskleri bertaraf etmeyi sağlayabilir. 

Kripto topluluğu bu opsiyonları anlamak ve değerlendirmek için ekstra çaba harcamalı. Sonuçta Rusya da kripto kullanıcılarının olduğu bir ülke. Yapılan bazı tahminlere göre 17 milyon Rus (ülkenin nüfusunun yüzde 12’si) kripto para sahibi. Ruble’nin çöküşünden sonra bu oranların artmış olması muhtemel. Böylesi bir pazarı yaptırımlarla engellemek büyük bir ekonomideki herkesi cezalandırmak anlamına gelir.

Diğer yandan Rusya şüpheli ve kanun dışı kripto ve blokzinciri işlemlerinin yarısından fazlasından da sorumlu tutuluyor. Geçen ay Elementus tarafından yayımlanan bir rapora göre sekiz büyük fidye saldırısının beşi Rusya kaynaklı ve diğer üçü de bir şekilde bu ülkeyle ilişkileniyor.

Rusya kaynaklı bu fidye saldırılarında kripto piyasalara erişim çok önemli.

Kripto borsaları uzun yıllar boyunca kötü görünen kullanıcıları bloklamaya pek yanaşmadı çünkü Bitcoin’in el değiştirilebilir, borsaların herkese açık ve merkeziyetsiz olmaları ve devlet güdümüne girmemeleri gibi bazı temel prensipleri öne çıkarıyorlardı.

Daha da önemlisi, birçok borsa haklı bir biçimde iyi ve kötü aktörleri sistematik biçimde birbirinden ayıracak ve kanun dışı aktiviteleri tespit edecek mekanizmalara sahip değillerdi.

Bu artık geçerli bir argüman olmaktan çıktı. Artık, finansal kurumların belirli bir kripto para cinsi üzerinden blokzinciri incelemek ve kimin en zaman ne tuttuğunu görmek imkânı var. Üstelik bunu etkin ve hızlı biçimde yapmak mümkün. Bu, elde ettikleri kirli kazançları kripto dünyasında gizleyebileceğini sanan suçlular için şok edici bir durum. Zira bu paraların bir kısmı tespit edilip geri alındı.

Elbette ki hiçbir teknoloji mükemmel değil ve suçlular da teknolojiyi iyi kullanabiliyor. İzlerini kaybetmek ve kara parayı kripto ile aklama noktasında karıştırıcılar kullanabiliyorlar. Mevcut teknolojinin bunları izleme konusunda belli başlı kısıtları var. Bazen teknolojinin de ötesinde kimin suçlu kimin masum olduğuna dair insani yargı ortaya koymak da kolay olmuyor. 

Kripto para borsalarının bir yandan prensiplere dayanan duruşlarını korurken diğer yandan Rusya pazarında kopmama şansı var. Bunu yaparken suç teşkil eden bileşenlerin sisteme erişimini azaltmak da mümkün.

Borsalar için ilk adım

Doğru yönde atılması gereken ilk adım potansiyel şüpheli yapılara ne kadar angaje olduklarını belirlemek. Eğer yaptırımlar borsaların Rusya’nın resmi kurumları ile ilişkilerini kesimlerini gerektirecekse borsalar kimi hedef alacaklarını kendileri belirlemek durumunda kalacak. Birçok Rus vatandaşı devlete çalışmıyor ve Ukrayna işgalini savunmuyor. Bu kişileri sistemin dışına atmak kime ne fayda getirir?

Kripto para piyasasını şekillendiren oyuncular, sadece düzenlemelere uymanın ötesine geçip proaktif bir hamle yapma şansına sahipler.

Kripto, devletlerin fiat araçları ve müdahalelerinden uzak bir bağımsız varlık unsuru. Ancak suçluların cirit attığı bir dünya da olmamalı.