DAO'lar Bankasızlar için Hangi Kapıları Açabilir?

COVID-19 salgını sırasında ilk kez uzaktan çalışmaya başlayan gelişmiş ekonomilerdeki milyonlarca insanı düşünün. Daha önce işlerinden dolayı San Francisco veya New York gibi pahalı şehirlerde yaşamak zorunda kalan on binlerce insan aynı maaşlarla daha ucuz yerlere taşındı. İlk defa, astronomik kiralar ve diğer günlük giderler tarafından yutulmayan bir servet biriktirme fırsatına sahip oldular.

Web3 araçları yaygın olarak benimsendikçe dünya çapında benzer bir yeni trend kök salabilir mi? Merkeziyetsiz özerk kuruluşlar (DAO'lar), dünyanın her köşesinden beceri ve yetenek çekerek küresel bir işgücü ortaya çıkaran sınır tanımayan oluşumlar.

Bu durum, gelişmiş finansal sektörlerin bulunmadığı ülkelerde yaşayan insanların, kendilerine yerel para birimlerinde ödeme yapılacak kadar fiziken yakın oldukları iş veya istihdam fırsatlarıyla sınırlanmak zorunda kalmadıkları anlamına geliyor. Ve bunun, Dünya Bankası'nın tahminlerine göre, bir bankada hesabı bulunmayan ve bu sebeple iyi maaşlı iş bulmakta, güvenli şekilde para biriktirmekte ve kayda değer yatırımlar yapmakta ciddi anlamda zorlanan dünya çapındaki 1,7 milyar yetişkin insan için önemli etkileri olabilir. 

DAO'lar, dünyadaki bankasızlar için Büyük Göç'ü ortaya çıkaran dinamiğin birebir aynısını sunuyor. Bu kişiler ilk defa, başka bir yere taşınmak zorunda kalmadan, yerel ekonominin sağlayabileceğinden daha iyi bir yaşama sahip olabilirler. 

DAO'lar adil ve liyakate dayalı maaşı teşvik ediyor. 

DAO'lar liyakate dayalı ilerlemeyi mümkün kılıyor. Bunu başarmanın bir yolu, katılımcıların anonim kalmasına izin vermek. Böylece, sağlanan katkılar, geleneksel işyeri ortamlarında çok sık karşılaşılan sosyal dinamikleri ve önyargıları karıştırmadan yalnızca liyakatlerine göre değerlendirilebilir. Harvard Business Review'de yayımlanan yakın tarihli bir makalede, Hubble Uzay Teleskobu'nun kullanılması amacıyla geliştirilen anonimleştirici uygulamaların, nasıl daha fazla kadının bu teleskobu kısa süreliğine kullanmak için onay almasına vesile olduğu irdeleniyor.

DAO'lar, bir çalışanın katkılarının değeriyle ilgili olmayan etnik köken, milliyet, cinsiyet ve diğer kimliksel özelliklere dayalı önyargıları ortadan kaldırmak için yansımaları olan büyük ölçekli bir gizlilik imkanı sunuyor.

Bu herkes için daha adil olmakla birlikte, bankasızlar için özellikle önemli. Bu durum, bu kişilerin ekonomik alternatiflerden yoksun oldukları yönündeki algının maaşlar üzerinde yarattığı aşağı yönlü baskıyı ortadan kaldırıyor. 

Dahası, şeffaf blok zinciri işlemleri, DAO'ların çalışanlara ürettiği değerle orantılı ücret verilmesini teşvik edebileceği ve böylece kripto ekosistemi içinde ve genelinde rekabetçi maaşlar yaratılmasına yardımcı olunacağı anlamına geliyor.

DAO'lar bankasızların servet kazanmasına yardımcı oluyor

Faiz kazandıran bir değeri güvenli şekilde tutan ve artmasını sağlayan bir banka hesabı olmadan servet inşa etmek son derece zor. İstikrarsız ekonomilere sahip ülkelerde yaşayan bankasızlar için bu sınama, özellikle Venezuela, Sudan, Zimbabve ve Yemen gibi hiperenflasyon görülen yerlerde daha da ağırlaşıyor. 

Servet sahibi olmak için en iyi ortam, bireylerin kaprislerinden ziyade kurallarla yönetilen istikrarlı, öngörülebilir ve adil bir yatırım iklimidir. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün yıllık Yolsuzluk Algı Endeksi (CPI), bir ülkenin yatırım ikliminin durumunu gösteren işe yarar bir kaynak. CPI, 180 ülkeyi, halklarının kamudaki yolsuzluğa ilişkin algılarına göre 0'la (“oldukça yozlaşmış”) 100 (“çok temiz”) arasında derecelendiriyor.

Dünya Bankası'nın yukarıda atıfta bulunulan çalışmasına göre, dünyadaki bankasızların neredeyse yarısı sadece yedi ülkede – Bangladeş, Çin, Hindistan, Endonezya, Meksika, Nijerya ve Pakistan - yaşıyor. Bu ülkelerin hiçbiri CPI'da 45'in üzerinde puana sahip değil. Bu ülkelerden ikisi dışındakiler, sıralamanın alt yarısında yer alıyor.

DAO'lar, birçok ekonomide bulunmayan şeffaflık ve belirginlik niteliklerini yönetim sistemleri alanında sağlayarak servet üretimi için daha ideal bir ortam yaratmaya katkıda bulunabilir. DAO kodu bir açık kaynaktır. Yani herkes tarafından kontrol edilebilir ve tam olarak ne yapacağı öğrenilebilir.

Geliştirici olmasalar bile büyük DAO'ların çoğu saygın güvenlik uzmanları tarafından denetlenmeyi tercih ediyor. Bu, DAO'ların yatırım getirilerini dağıtma yöntemlerinde öngörülebilir ve dürüst oldukları anlamına geliyor. Ayrıca, üyeleri DAO'yla geleneksel finansal sistemler aracılığıyla değil de doğrudan etkileşime geçebildiklerinden dolayı, yerel kamu görevlileri veya özel bankacılar arasında meydana gelebilecek her türlü hırsızlık, rüşvet ve yolsuzluğa karşı güvende hissediyor. 

Ayrıca, DAO'lar ve DeFi ekosistemi küresel olduğu için, bankasızlar dünya çapında bile yatırımlar yapabilirler. Çeşitli kripto para birimleriyle ve hatta dünyanın önde gelen itibari para birimlerine sabitlenmiş veya diğer varlıklardan müteşekkil bir sepetle desteklenmiş sabit coinlerle ödeme alabilir veya birikim yapabilirler. Bu, yerel para birimleri zayıflama veya değer kaybetme eğilimi taşıyanlar için büyük bir nimet olabilir.

Bankasızlar tarihsel olarak birçok dezavantaj yaşadı. Ancak, DAO'lar onlar için bir dönüm noktası olabilir. Web3 protokollerinin kitlesel olarak benimsenmesiyle birlikte, bu kişiler fırsatlara, adil maaşlara ve servet elde etmek için gerçek bir şansa ulaşma imkanı elde edebilirler.