Kripto Sektörü Amerikan Veri Gizliliği ve Koruma Yasası’na Neden Arka Çıkmalı?

Kripto sektöründe gizlilik konusunda kaydedilen gelişmelerin yanı sıra, gerçek anlamda sağlam bir tüketici gizliliğinin sağlanması için sayıları giderek artan kriptografi araçlarına bel bağlanamayacağına dair büyüyen bir anlayış söz konusu. En büyük gizlilik ihlallerine yaşanmadan önce müdahale etmek ve bunun yasaları ihlal ettiğini addetmek için federal bir aksiyon alınmalı. Bu, anarşistlerin devletle kol kola bir görüntü vermesi anlamına gelse bile olgunlaşan bir kripto sektörünün bu çabaları desteklemesi gerekiyor.

Nereden bakılırsa bakılsın tüketici gizliliğinin düzenlenmesi konusunda ABD sınıfta kaldı. Bu zafiyet, Silikon Vadisi’nin dev teknoloji şirketlerinin kişisel bilgilerinizi ve hassas verilerinizi yakın takibe alıp bunu paraya çevirerek kâr elde etmelerini sağlayan bir ortam yarattı. Dijital reklam sektörü de devasa bir hâle büründü ve interneti çok kötü bir hale getirdi. İşte tam olarak da bu yüzden aracıları ekarte etmek için kriptoya ihtiyacımız var.

Gizliliği artıracak kanun teklifi olan Amerikan Veri Gizliliği ve Koruma Yasası (ADPPA) internet ortamında şirketlerin ne tür verileri toplayıp toplayamayacağına dair kesin sınırlar çizecek. Eğer bu teklif yasalaşırsa, on yıllardır hayata geçirilen en önemli internet yasası haline gelecek ve yurttaşlık haklarını güçlü bir şekilde destekleyecek.

CoinDesk’e konuşan Elektronik Gizlilik Bilgi Merkezi (EPIC) başkanı ve yönetici direktörü Alan Butler, “Yasaya dahil edeceğimiz görece küçük konular olmasına rağmen söz konusu yasanın tüm Amerikalılara sağlam bir gizlilik sağlayacağını ve uygulanacak katı asgari veri gereksinimleriyle (bilhassa hassas veri kategorilerinde) zararlı veri toplama eylemleri engellenecek” diye konuşuyor.

Haziran ayında sunulan yasa teklifinin esasına ilişkin halen çalışılıyor. Birçok gizlilik uzmanı tarafından takdir gören yasa teklifinin partiler üstü (hem demokratlar hem de cumhuriyetçilerin desteğiyle) bir destek alması muhtemel. Ancak Butler, yaklaşan seçimlerin bu tabloyu bozabileceğini söylüyor.    

Geçen hafta kamu yararına çalışan kuruluşlar, tüketici hakları ve insan hakları gruplarının da yer aldığı 50 kişi, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’ye (Demokrat Parti, Kaliforniya) mektup yazarak söz konusu yasa tasarısının (EPIC) Kongre’den hızlıca geçmesini talep etti. Mektupta aldırışsızlıkları veya bilgisizlikleri nedeniyle hiçbir kripto şirketinden ya da projeden imza yoktu. Bu, acınası bir durum. Fakat kriptonun artık yasama sürecine katkı sağlayarak dijitaldeki haklarını güçlendirmek için kendini gösterme imkanı var.

Amerikan Veri Gizliliği ve Koruma Yasası, hedefli reklamlardaki hassas verilerin (konum belirleme, biyometrik ve sağlık verileri gibi) kullanımını yasaklayacaktır. Aynı şekilde Google, Facebook ve Coinbase gibi şirketlerin kullanıcıların internetteki hareketlerini ve üçüncü tarafta yer alan sitelerde takip edilmesini de engelleyecektir. Veri toplamaya ve verilerinizi izniniz olmaksızın üçüncü taraflara “aktarılmasına” sert kısıtlamalar getirilecek.

Butler, “bu yasayla veri simsarcılarının şaibeli uygulamalarına kazık çakılacaktır” diyor.

Gizliliğe dair çıkan diğer yasaların aksine Amerikan Veri Gizliliği ve Koruma Yasası kurumların istismar edecekleri bilgi miktarını azaltmak amacıyla “veriyi asgariye indirme” adlı bir uygulamaya odaklanmış durumda. Böylece gizliliğe varsayılan bir ayar getiriliyor. Şirketlerin veri toplaması ve kullanımı, kimlik tanımlama ve dolandırıcılık yönetimi gibi 17 adet ana sebeple sınırlanıyor.

Bu, Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Tüzüğü gibi diğer gizliliğe odaklanan regülasyonlardaki “izne bağlı” uygulamasıyla tezatlık oluşturuyor. “Açılan pençelerde çoğu insanın ‘evet’ diyerek geçiştirdiği gizlilik uyarılarında çerezleri kapatmak daha kolay olduğu için bitmek bilmeyen bir akışa” yol açıyor.   

Kriptonun gizliliğe dair ana yaklaşımı araçlar ya da yöntemler yaratıp işlem geçmişinizi örtmek üzerine kurulu. Sektör, gizlilik ve kriptografi araştırmalarına büyük katkılarda bulundu ve zK-SNARK gibi gelişmiş algoritmaları kullandı.

Kanuna öncelik veren yaklaşım, yasama çabalarıyla birlikte yürüyebilir ya da zarar görebilir. Örneğin, bu ay başlarında ABD Hazine Bakanlığı blok zincirinde işlemleri anonimleştiren Tornado Cash’e daha önce eşi benzeri görülmemiş şekilde yaptırım uyguladı. Kanun yürürlükte olsa bile kara para aklama endişeleri sebebiyle tüketici erişimi kısıtlanmış vaziyette.

Butler, “Dijital para alanı dahil olmak üzere gizliliği iyileştiren teknolojilerin gelişimine desteğimizi on yıllardır sürdürüyoruz ve Web3 dünyasında uygulanacak yeni araçlar ve sistemleri görmek için önayak oluyoruz” diyor ve ekliyor: “İşte tam olarak da bu yüzden gizliliği iyileştirecek teknolojilerin daha geniş kitlelerce kullanımını baskılamak ve hem veri toplayanlar hem de işleyenlerin gizlilik koruma sistemlerini daha fazla kullanmaları için Kongre’nin sağlam ana hatlar içeren gereksinimler getirmesi gerekiyor.”