Deneme
Popüler Aramalar
26/06/2022 12:00
Güncellenme 26/06/2022 12:02
Terra ve kripto bağlantılı kredi platformları ve hedge fonları gibi protokollerde yaşanan bir dizi belirgin çöküş, temerrüt ve likidite krizinden sonra, para kaybeden kullanıcılar ve yatırımcıların yasal işlemlere başvuracağına dair sinyaller gelmeye başladı.
Ancak bu davalar bazı karmaşık sorularla yüzleşmeyi gerektirecek. Özellikle kredi protokolleri, sağlanan hizmetlerin tam niteliğini tanımlamada ciddi belirsizlik içerebiliyor. Bu nedenle mevduat fonları söz konusu olduğunda bu şirketlere ne tür sorumluluklar yüklendiği net değil.
Miami merkezli LKLSG firmasında menkul kıymetler avukatı Marcelo Diaz - Cortes'e göre "Jüri bu konuda hâlâ kararsız". Diaz - Cortes, halihazırda sorunlu olan kripto projelerle, aleyhlerine dava açılmasında rol aldığı, aslında saadet zinciri olan sözde elmas destekli Argyle Coin gibi dolandırıcılık vakalarıyla karşılaştırıyor. "Bu açık bir sahtekarlıktı, aslında hiç var olmamıştı."
Son haftaların en büyük çöküşü olan TerraUSD algoritmik stabil coin’inin Mayıs ayında yaşadığı çözülmede ise başak bir durum vardı. Bu tokenin tasarımı, piyasadan silinişi uzmanlar tarafından kolayca tahmin edilebilecek kadar kusurluydu. Ancak, mekanizması şeffaf bir şekilde tasarlanmıştı ve çoğu zaman hatasız görünüyordu.
Diaz - Cortes, "Mekanizmanın nasıl işlediği bir sır değildi." diyor. "Eğer çalışma şekli gerçekten bu olsaydı, (hileli olduğuna hükmetmek) bir mahkeme ve jüri için zor olurdu."
Bu ortada bir dava olmadığı anlamına gelmiyor. Diaz - Cortes'e göre, standart menkul kıymetler davalarında, "şirkette görevli veya onu teşvik eden bir kişi biraz ekstra bilgiye sahip olması ve bunu açıklamaması" da dolandırıcılık suçunu doğurabilir.
Bir mahkeme, örneğin, Do Kwon veya Terraform Labs'in UST'yi destekle ayakta duran bir modele dönüştürmekle ilgili açıklamalarını veya token’in 2021 Mayıs'ta çıpasını kaybettiğinde üçüncü taraflarca gizlice kurtarıldığı yönündeki dedikoduları inceleyebilir. Her ikisi de, kamuoyuna yapılan açıklamalara rağmen, ekibin, token’in tasarımının gerçekten de duyurulduğu gibi çalışmadığını bildiğini gösterebilir.
Doğrudan Terra'nın yaratıcılarının peşindeki herkes için bir başka iyi işaret ise bu kişilerin Terra'nın operasyon merkezlerinden biri olan Kore'de halihazırda soruşturuluyor olmaları. Sonuçlanana kadar bu tür soruşturmalar genellikle gizli tutulsa da müştekiler için şimdiden avantaj sağlayabilir.
Diaz - Cortes, "Bu kesinlikle şikayet dosyalarımızın içine koyduğumuz bir husus" diyor. “Bakın, hükümet havayı kokluyor, hükümet dava açtı... Duruşmalarda, buna şüpheli bir durumun dolaylı kanıtı olarak dikkat çekeceğiz."
Bunun yerine, bazı buharlaşmış Luna sahipleri, UST tokenleri satan ve bunları şikayetteki kayda göre "güvenli" olarak tanımlayan kripto para borsası Binance.US'i hedef alan bir toplu davayla birlikte borsalara karşı mücadeleye odaklandı. Diaz - Cortes, bir borsa veya başka bir destekleyici “potansiyel bir riske maruz bırakma hususunda tamamen şeffaf olmamışsa” borsalara karşı açılan bu tür davaların farklı boyutları olabileceğine inanıyor.
Kendisi de Terra kurbanı olan araştırmacı Fatman'ın da dahil olduğu aynı müşteki grubu, LUNA ve UST tokenlerini kullanan Anchor kredi protokolü gibi bir dizi uygulama üreten Terraform Labs'a karşı da dava açacağını söyledi. Bu olasılık, Terra davasında altı çizilen önemli hususlardan birini aydınlatıyor: Terra “merkeziyetsizlik” söylemine dayanmasına rağmen içerden küçük bir grup tarafından sıkı şekilde kontrol ediliyordu. Bu, yanlış beyan ve dolandırıcılık iddiaları için tek başına daha kuvvetli bir zemin oluşturabilir.
Celsius bir banka mı?
“Kredi platformu” Celsius da abartılı iddialarla benzer şekilde suçlanabilir. Söylem olarak merkeziyetsiz finansa (DeFi) dayalıyken, esasında sadece DeFi'a aracılık yapıyor gibi hareket eden tamamen merkezileşmiş bir oluşum. Bu durum Celsius'u, muhtemel bir temerrüde ilk adım olacak şekilde para çekimlerini dondurması sebebiyle açılacak davalar için makul bir hedef haline getiriyor.
Bu doğrultudaki zayıf da olsa erken sinyallerden biri, fonları dondurulduktan sonra geçen hafta Celsius'a karşı toplu dava açma niyetini açıklayan YouTube fenomeni BitBoy'dan geldi. BitBoy bundan sadece birkaç gün sonra Celsius'un reklamını yapmak için ödeme aldığını hatırlayıp önerisini geri çekti. Bu, son derece kullanışlı olan “kendi kazdığı kuyuya düşmek" deyiminin tipik bir örneği. Gerçekten utanç verici.
Ne olursa olsun, daha yetkin aktörler mutlaka Celsius'ü hedef alacaklar. Sorun, onun ve benzer “kredi platformlarının” açık bir sınıflandırma ve düzenlemeden kaçınmış olması. Yüksek getiri peşinde olan mevduat sahipleri, düzenleme ve tüketici korumaları olmamasına rağmen bu platformları çoğu kez kripto bankaları olarak kullandı.
Aslında, kredi platformu BlockFi'da faizli hesaplara karşı son zamanlarda alınan düzenleyici eylemler, sunulan hizmetleri kayıt dışı menkul kıymetler olarak niteliyor. BlockFi'nin kendisi Celsius ile aynı mali sorunları yaşamıyor, bu yüzden özel hukuk davalarının hedefinde olmayabilir. Ancak bir mahkeme, Celsius'un veya benzer bir platformun bankacılık hizmetleri yerine menkul kıymetler sattığı hükmüne varırsa, bu mevduat sahipleri için zararlı olabilir. Çünkü bir menkul kıymet satın almak, onu belirli bir fiyata itfa etme hakkı vermez.
Başka bir yasal soru da Celsius'un mevduat sahiplerine ödediği getiriyi elde etmek için kendisine yatırılan paralarla gerçekte ne yaptığı. Platform 2021'in başlarından itibaren, müşteri fonlarını volatil DeFi "getiri araçlarına" (yield farms) ve bilahare Luna'nın Anchor protokolüne bağlamak de dahil olmak üzere giderek daha riskli stratejiler izlemeye başladı.
Anlaşıldığı kadarıyla Celsius, Terra çökmeden önce fonlarını Anchor'dan çekmiş olsa da, genel yatırım stratejisi mahkeme tarafından incelenebilir.
Geleneksel bankacılık yasalarına göre, müşteri mevduatlarıyla getiri sağlamak için kullanılan kredileri veya diğer stratejileri açıklamak gibi bir yükümlülük yok.
Diaz - Cortes, “[Bankaların] müşterilerine karşı özen yükümlülüğü bulunmuyor. Sadece talep edildiği zaman mevduatlarınızı geri vermekle yükümlüler” diyor. "Parayla şunları yapmamalıydın gibi meseleleri ileri süremezsiniz."
Bankaların yükümlülüklerini yerine getirip getiremediğinin "siyah ve beyaz kadar net bir şey" olduğunu ve fonları yeniden ipotek etmişlerse bunun "mutlak olarak dolandırıcılık" anlamına gelmeyeceğini ekliyor.
Ancak bu durum sadece belirli bir noktaya kadar doğru. Diaz - Cortes, "Asıl sorun, müşteri fonlarıyla pervasız, hileli ve sorumsuzca bir şey yapıp yapmadıkları" diye ekliyor. "Her şey onların bildiklerine ve perdenin arkasında neler olup bittiğine bağlı olacak."
Alternatif olarak, davacılar Celsius'un bir banka değil, kendi adlarına yatırım yapan bir aracı kurum olduğunu iddia edebilir.
Diaz - Cortes, "Bahsi geçen kripto mevduat hesapları açısından hem biraz banka hem de aracı kurum gibiler" diyor. “Aslında sadece 10 dolar koyup geri 10 dolar beklemiyorsunuz. Faiz kazanmak için paranızı orada tutuyorsunuz.”
Diaz - Cortes'e göre bu, sahtekarlık sayılan suçların çıtasını düşürebilir. Ve nihayetinde "Aracı hesaplar üzerinden bazen, bunu [başarısız bir girişimi] güvenli bir yatırım olarak tanıtmakla görevinizi hakkıyla yerine getirememiş oldunuz şeklinde şikayetlerle karşı karşıya kalabilirsiniz."
YASAL UYARI
Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
Son Yazıları
Craig Wright’ın Tuhaf Psikolojisi
17/09/2022 15:22
Zuckerberg’ün Kötücül Metaverse’ünün Çöküşü Devam Ediyor
03/09/2022 13:09
Para Aklamayı Önleme Sisteminin Ters Etkileri
01/09/2022 11:28
Kripto Paralar
@2022 CoinDesk