Layer 2

E-Bülten

Deneme

Popüler Aramalar

David Z. Morris

  • Tüm Yazıları

    DeFi’ı Büyük Gösteren Sahte Ekip

    Kripto geliştiricilerine tamamen güvenilemeyeceğini zaten biliyorduk. Ama veriye tamaman güvenebilir miyiz?

    David Z. Morris

    ·

    06/08/2022 14:53

    Güncellenme 29/08/2022 18:30

    CoinDesk muhabirleri Danny Nelson and Tracy Wang geçtiğimiz günlerde bomba etkisi oluşturan ve Solana ekosisteminin itibarını yerle bir edebilecek bir habere imza attılar. Bu habere konu olan olay; blok zincirleri, kripto geliştirme ve yatırım konularındaki kırılganlıkları görme açısından da oldukça önemli. 


    Haberin merkezinde Saber adlı Solana stabil coin borsası etrafında geliştirilen bir dizi karmaşık merkeziyetsiz finans (DeFi) hizmetleri ağı oluşturmak için işbirliğine giden 11 geliştiricinin hikâyesi yatıyordu. Surya Khosla, Larry Jarry, 0xGhostchain ve Goki Rajesh gibi isimlerin de aralarında bulunduğu bu geliştiriciler kilitlenen toplam değer (TVL) olarak 7,5 milyar doları çeken işlem ve staking hizmetleri oluşturmayı başardılar. 


    Ancak Nelson ve Wang bu geliştiricilerin gerçek insanlar olmadığını keşfettiler. Aslında bu kişiler Ian ve Dylan Macalinao kardeşlerin sahte kimliklerinden başkaları değillerdi. CoinDesk muhabirleri uzun süredir devam eden bu aldatmacanın itirafı gibi olan yayınlanmamış bir blog yazısına ulaştılar. 


    7,5 milyar dolarlık meblağ, 2021 sonbahar döneminin erken aşamalarında Solana sisteminde işlem gören paranın aslan payını oluşturuyordu. O dönemde sistemdeki DeFi mevduatları 10,5 milyar dolar civarındaydı. TVL değeri genelde platformlar ve akıllı sözleşmeler için bir başarı kriteri olarak görülür. Bu nedenle Solana üzerindeki işlemlerin hacminin artması onun Ethereum’a ciddi bir rakip olarak görülmesine zemin hazırlıyordu. 


    Bu olay, Solana’nın kendi token’ının Haziran 2021’de 40 dolarken Kasım 2021’de 259 dolara yükselmesinde de önemli pay sahibiydi. Solana’nın boğa etkisinin aslında bir dizi yanlış bilgiden doğduğunu anlamış olduk. 


    Anonim


    Bu olayda sahte olan sadece geliştiricilerin kimlikleri değildi. Macalinao kardeşlerin Saber operasyonu tamamen kandırmaya yönelik bir niyetle yapılmış gibi görünüyordu. Ian Macalinao, yayınlanmamış blog yazısında “Solana’nın TVL’ini maksimize etmek için bir sistem oluşturdum. Her biri diğerlerinin üzerine binecek protokoller inşa ettim ve böylelikle bir doların birkaç kez sayılmasını sağladım.”


    Her ne kadar tüm detaylar ortaya çıkmamış olsa da bu sistemle ilgili en çarpıcı nokta amacının hırsızlık olup olmadığının net olmaması. Macalinao kardeşler bu gibi senaryolarda sıkça görüldüğü gibi sahte kimliklerini kullanarak insanların paralarını amacı dışında kullanmış gibi görünmüyorlar. (Hikâyenin detayları ortaya çıktıkça bunu daha iyi anlayacağız.) 


    Saber hizmetleri ekosisteminin kullanıcılarına asıl zarar veren olay Macalinao kardeşler tarafından oluşturulduğu düşünülen Cashio uygulamasının hacklenmesi. Macalinao kardeşlerin odaklarını Aptos blok zincirinin ayağa kaldırılmasına kaydırdıklarını açıklamalarıyla birlikte buradaki kullanıcıların kaderlerine terk edildikleri anlaşılıyor. 


    Verilerdeki hata

     

    Bu çok çarpıcı olay DeFi ve kripto ekosistemlerindeki en azından iki kırılganlığı gözler önüne seriyor ve ortaya zor soruların çıkmasına neden oluyor. Öncelikle kripto dünyasındaki anonim geliştiriciler konusu… Bitcoin’in kurucu geliştiricisi Satoshi Nakamoto’nun kim olduğu bilinmiyor ve blok zinciri geliştiricilerinin gerçek kimliklerini saklamaları için yeterince sebep var.


    Ancak bu norm, yüksek bedellerin ödendiği, çok hızlı bir dünyada bazı sakıncalar da doğuruyor. Takma isimli bir kişi bile yaptıklarına ve söylediklerine dair geçmiş bilgilere bakıldığında güvenilir addedilebilir ancak DeFi spekülatörlerinin bu standarda sadık kalmadıkları da bir gerçek. Nelson ve Wang’in haberinde görüldüğü üzere Macalinao kardeşler sahte Twitter sohbetleri üzerinden kendilerini överek bir itibar geliştirebilmişler. 


    İkinci önemli konu kilitlenmiş toplam değer yani TVL kavramının DeFi’da temel ölçüt olarak kullanılması. Macalinao hikâyesinde görüldüğü üzere bu ölçüt teknik olarak manipüle edilebiliyor. Bu olayda birbirinden bağımsız görülen ama aslında öyle olmayan hizmetlerin bir varlığı birden fazla saymasıyla sistem manipüle edilmişti. 


    Tüm bunların dışında çözmesi çok daha zor olan, daha büyük bir durum daha var. Saber hikâyesinin gösterdiği şu ki birkaç kötü niyetli insan kripto piyasalarını ustaca aldatabiliyor. Macalinao kardeşlerin oluşturduğu sistem bu yazı kaleme alındığı sırada Top 10 kripto varlık arasında gösterilen Solana’nın değeri konusunda çok önemli yanlış sinyaller ortaya koydu.


    Ian Macalinao, yayınlanmayan blog yazısında, “SOL’un dramatik yükselişinde önemli katkım olduğuna inanıyorum. (Kişisel olarak geçen yaz SOL aldım ama birçok zincir konuya mesafeli olduğundan porsiyonumu kapattım ve artık bu token’ı tutmuyorum)” diyordu. 


    Son aylarda Terra/LUNA, Three Arrows Capital ve Celsius Network gibi çok daha dramatik çöküşlere şahit olduk. Bunların hepsi arkasında önemli mesajların olduğu ve ciddiyeti sayesinde ilgi gören kurgulardı.


    Teksas’tan çıkma yirmili yaşlardaki iki kardeşin dikkatlice yönetilen sahte Twitter kişilikleri üzerinden gerçekleştirdiği bu örneği olmayan kurgu, kripto para dünyasına dair büyük riskleri bir kez daha görmemize sahne oldu. 


    YASAL UYARI

    Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

    Son Yazıları

    Yazarlardan
    Megan DeMatteo

    Web3 Topluluklarına Nasıl Ulaşabilirsiniz?

    06/11/2022 16:00
    Turan Sert

    Başımızı Sokacak Bir NFT’miz Olsa!

    02/11/2022 15:41
    Dr. Cüneyt Devrim

    Kurumların Web 3.0 Yolculuğu

    27/10/2022 15:48

    Kategoriler

    Yazarlar

    Piyasalar

    Şirketler

    E-Bülten

    Politika

    Teknoloji

    Kripto Paralar

    Hakkında

    Hakkında

    Kişisel Verileri Koruma Kanunu

    Künye

    Çerez Politikası

    Reklam Verin

    KVKK Başvuru Formu

    İletişim

    Kişisel Verileri Saklama ve İmha Politikası


    Yasal Uyarı: Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

    @2022 CoinDesk